ھدامرزیں صالح بلوچ ءِ ترانگ ءُ تھتا ل علی رئیسی
چہ راستیں نیمگ ءَ اسماعیل ممتاز, صالح بلوچ, علی رئیسی ءُ صمد بلوچ
شمبے ٨ اگُست سال ٢٠٠٣ ءَ ماں کانادا ءَ وھدیکہ پلیس ءَ آئی ءِ لوگ ءِ دروازگ ٹُکّ ات , آ چہ لوگ ءِ پشتی دریگ ءَ درکپت , آ ئی ءَ لوٹ ات کہ چہ اوداں وتی ھمسائگ ءِ لوگ ءَ بروت کہ آئی ءِ پاد لکُشت ءُ چہ پنچمی تَبَک ءَ جھل ءَ کپت ءُ ساہ ءَ یلہ دات .١۵ اگست ءَ گوں پت ءُ سیادانی شور ءَ کانادا ءَ جاہ درپ بوت, اے کارءِ بند ءُ بست منی سیاد ءُ شاگرد مزار رئیسی ءُ خیرمحمد ءَ کت. ١٣ سپتمبرءَ لندن ءِ بلوچ کمینیٹی ءَ پہ صالح ءِ یات ءَ پُرسی دیوانے کت کہ لندن ءِ بازیں بلوچاں بھر زرت ءُ وتی دلپدردی درشان کت
منی ءُ صالح ءِ پجاّر ھما وھد ءَ بوت کہ خیرمحمد رئیسی کانادا ءَ ات ,منی نبشتانک ماھتاک بلوچی ءَ چاپ بیگ اتنت ءُ آ ھم ماھتاک بلوچی ءُ آساپ ءُ لبزانک نوتُک ءِ نام ءَ شعر, لچہ ءُ دگہ نبشتانک چاپ بیگ ءَ ات . ءُ م. ی . درّا ءِ ماھتاک روچ ءِ کمک شونکارات . خیرمحمد ءَ پہ من ءَ گوانکو کت کہ صالح آرامش چہ کانادا ءَ مند ءَ روگی انت ءُ چار پنچ روچ ءَ لندن ءَ مھتل بیت . آ دلمانگ انت ترا بگند ایت ءُ اے ڈول ءَ منی ءُ آئی ءِ اولی گند ءُ نند منی کوٹی ءَ بوت ءُ چہ نزیک ءَ مئے پجاّر بوت
صالح ءِ پت ءِ نام تاج محمد ءُ مند ءَ نندوک انت.آ یک وھد ے مند ءِ بی اس او ءِ مستر بوتگ , آئی ءِ وتی گوشگ ءَ من لوگ لوگ ءَ ترّات ءُ چندہ کت ءُ بلوچی زبان ءِ ترپناکیں استال ملا پازُلءِ کبرءَ چپ چاگرد ءَ دیوالے کشّ ات .ءُ لھتے کماش آتک انت ءُ گوشت اش کہ بسوچ ات ءُ آس ماندارات اشی ءِ کبر ءَ کہ عآشقی شعر پِربستگ ءُمردم زا داتگ انت . صالح ءَ یک لکھ کلدار ءَ کامپیوترے زرتگ ءُ بلوچی اکیڈمی ءَ سوگات داتگ ات .لندن ءَ صالح ءَ لھتے بلوچانی پجاّر گوں من ءَ کت کہ پیش ءَ یوگاندا ءَ بوتگ انت , بزاں حاجی داد محمد ءُ آئی ءِ کٹم کہ ایدی امین ءَ چہ اوگاند ا ءَ تاچینت انت ءُ آ لندن ءَ جھمنند بوت انت.دکتر حیدر بلوچ ءُ فقیرجان ھم گوں من آشناگ کت انت. آ چنت رنداں چہ کانادا ءَ مکران ءَ شتگ ءُ آتکگ ءُ آئی ءِ ٹیکی ءُ سوگات بلوچی کتاب ءُ ماھتاک بوتگ انت .منی کوٹی ءَ منی چم ھمک روچ سید گیج , مراد ساھر ,بیگل ,ءُ شے رگام ءِ کتاباں کپ انت آئی ءِ ترانگ ءُ تھتال تازگ بینت.صالح ءَ باز رنداں من ءَ مالی کمک ءُ مدت ھم کتگ
آئی ءَ زند ءِ گُڈّی روچاں گلخان نصیر ءِ نام ءَ کمینیٹی یے جوڈینتگ ات , آ دلمانگ ات واریں بلوچ ندکارانی کتاباں چاپ ءُ شنگ بکنت.منی ءُ صالح ءِ مدام کاگد ءُ کراّچ بوتگ , آئی ءِ کاگد ءُ منی کاگدانی پسہ ءِ فتوکپی منی پِتنکاں ایرانت.آ پہ بلوچی زبان ءُ لبزانک ءَ مزنیں ھستی یے ات ءُ آگاں گیشتر بمنتیں گیشتریں کار پہ بلوچ ءُ بلوچی ءَ کتگ ات .آ یک مدتّے نروژ ءَ ھم بوتگ ءُ گوں اسکاندیناوی ءِ بلوچ ندکار ءُ لچہ کاراں گند ءُ نند ءُ دیوان کتگ .آئی ءِ بیرانی ءِ درگت ءَ عزیزاللہ مبارکی ءَ لچہ یے پربست ءُ بلوچی پالتاکے ءَ دپگال کت صالح گوں بلوچستان ءِ گیشتریں شاعر ءُ ندکاران نزیک ءُ ھورتور بوتگ, اسماعیل ممتاز,جی آر ملا, مبارک قاضی, بشیر بیدار, بیگل, صباد دشتیاری, عبدالواحد بندیگ ءُ ملک توکی , م.ی. دّرا, اسماعیل امیری
نوں صالح بلوچ ءِ دو لچہ کہ یک نمدی یے ءَ پہ من دیم داتگ ات ءُ ھچ ماھتاکے ءَ چاپ نہ بوتگ انت ایش انت
موتکے پہ ھستیں رند ءُ لاشارءَ
سازی ساز بکن سازارا
دستءَ کن نل ءُ چنگارا
سرحدی بجن لیکویے
زھیروکے بِگش یا موتکے
زھیروک پہ مرتگیں بامردان
موتک پہ چاکرو گھرام ءِ
شومیں پُشپد ءُ پدریچان
پہ ز اتی کنت ءُ نامردی
ڈیھ اش مئے کتگ قبرستان
گل خان ءِ امیت ءُ ارمان
مھرءُ دوستیءِ آ دیوان
کست ءُ کینگ ءِ ارجان شت
سیوی ءُ گلین گنداوہ
باگین مکران میرجاوہ
چا گی ءُ مئے منگھو چر
چرت انت رستران گیرانی
دوستان ءَ مئے میرانی٢
ڈیھ ءَ را منی چیھال انت
باتیل ءَ منی زار زارانت
بولان ءِ جبین پاھارانت
چلتن پہ وتی باھوٹان
روچ ءِ رژنی ءَ رھچارانت
نہ پہ واجہ ءِ ماڑی ءِ
مال ءُ دولت ءَ چمدار انت
لیکو پہ رپتگیں بامرداں
ڈیھ ءِ عاشق ءُ شہ کرداں
موتک انت پہ ایشان بولانءَ
پہ میر ءُ عنقا ءُ گل خان ءَ
دشتی ءُ مراد ءُ شاد ءِ
لال ءُ گوھرین گالان ءَ
اوہ پہ چاکرو گھرام ءِ
شومین پشپدءُ پدریچان
سازی ساز بکن سازارا
بیا توزیر نل ءُ چنگارا
سرحدی بجن لیکویے
زھیروکے بگش یا موتکے
زھیروک پہ وتی بیلان ءَ
دوست ءُ سنگت ءُ ھیشان ءَ
شیراز ءُ گلیں ترادان ءَ
پلین مھرک ءِ پیردان ءَ
دشت ءِ سرمگیں پلکان ءَ
ڈیھ ءِ ستکگیں ڈنان ءَ
سازی ساز بجن ست ست ءَ
کہ دل بریں زھیران کَستَگ
ملا فاضل ءِ ھند ءُ جاہ
موسی ءِ گلین آ بنجاہ
نیلنت نندگ ءَ تاھیرءَ
................................
رند چہ بشیر بیدارءِ شعر ; مزن ھورءِ وانگ ءَ
وینکورءِ وشیں پب انت
کیپ ءُ شراب ءُ کدّہ انت
سنج انت ءُ نودی شنزگ انت
چار کیگد ءَ کہ سُھبت انت
بالاد ءُ ڈیل ءَ وَرَّم انت
بلے مئے ھانیانی مٹّ نہ انت
کیچ ءُ نھنگ ءُ دشت نہ انت
مئے مکران ءِ مٹّ نہ انت
یک شمبہ ءَ تیر برز بنت
پّبان ئے در کہ بند بنت
دنیائی پُلّیں جنتّ ءَ
مرد گوں جنان امباز بنت
رکاّنی نوک آپاں گلے
دل مرتگیں پہ ساہ بنت
تنگاں کہ وھد ی کُچّلان
اے جور ءُ ماجینیں رَمان
بلکیں شموشاں مھگلان
سار ءَ وتی اچ وت دیان
گریواں پہ باگیں مکران
پہ کیگدانی کند گان
پہ ھمبل ءُ پُلّیں یلان
ڈیھ ءِ دیار ءُ کھچران
نوکاپ ءُ دازی کیلڑان
شھناز ءِ پلیّں کندگان
راج ءِ سر ءَ بش بش وران
ھشکیں سریچک انت ملپدان
پولنگ کتگ نام ِ اشان
میر نوری ءُ بیزنجو ئے
نزّآروک علی رئیسی ۶اگست ٢٠٠٩
1 comment:
واجه رئیسی مبارک بیت ترا اۓ بلوچی وبلاگ. اگه صلاح إت دیست اۓ منی پرشتگین حطّان په وتهی سنگتان دیم بدإیت او منی آدرسءَ شنگ بکنیت. اۓ کار چه منی نیمگا انجام بوت.
٭٭٭٭
په اللّهءِ یاد ؤ نامء َ که بازباز مزن شأن اؤ بی حد پهّل کنوک إنت.
گؤن بازین سلام ؤ درودءِ په آزیزین وانوگر ؤ زانتکاران
چه روچ إ که مۓ پّل ؤ گلابین راج ؤ مهلوک په درس ؤ سبکءِ وانگءِ یاد ؤ ترانگءَ کپتگ إنت اؤ اۓ درّین راه إش گچین کرتگ گؤن اللهءِ فضل ؤ کرمءَ مۓ وانوگر ؤ زانتکاران گیش بوان إنت اؤ بازین مشکل ؤ سکّی چه مۓ هند ؤ دمگءَ بال کرتگ ؤ شؤتگ.
بلۓ چه دگءَ دیم إ یک ثوه ثوهین آپت ؤ نادراهیءِ به مۓ ماتهی لبز ؤ زبانءَ کپتگَ که الّم ؤ ضرور پیکءِ اِ ناجودیءِ بابتءَ پگر إ زورگ ببیت.
إش چؤداں که ماں مۓ گل زمین ایراني تها بلوچی زبانۓ وانگ ؤ نبیسگۓ جاگه إ نیست إنت اؤ هر چه هست ؤ نیست مۓ هم إ دپ په دپی گپّ ؤ تران إنت که سینءَگ په سینءَگءَ گرد إنت اؤ په دگرانءَ رس إنت، اؤ چه دگه دیم إ مۓ وانوگران چه بلوث إنت اؤ چه ملوث إنت گؤن دگءَ لبزانی گپّ ؤ گال هور تهور بوتگ إنت، إ پیم که بلوچی زبانءَ کم کم وتهی جاگهء َ په دگءِ زبانان داتگ اؤ بلکّل شموشگ بوتگ؛ إ ترس ؤ بیمءَ روت إن که تاں آیوکین چنت سال دگءَ چه مۓ ماتهی زبانءَ هّچ پد ؤ رندإ ممان إیت.
بلوچی زبان چه یک دیم إ گؤن پشتؤ اؤ پارسی دری - چه یک دیم إ گؤن اردو اؤ سندی اؤ پنجاپی – چه یک دیم إ گؤن عربی اؤ انگلیسی اؤ چه دگءَ دیم إ گؤن پارسی بّر وارتگ اؤ هؤر بوتگ – چؤ یک لٹّۓ ڈؤلءَ که آیرا چه هر دیم بتراش إنت اؤ آهر پدا چه آ إ هچّی ممان إیت.
ماں مۓ هند اؤ دمگءِ تها بلوچی گپانۓ یل دیگ اؤ دگءَ زبانۓ گپانۓ زورگ یک شّرین کارإ بوتگ اؤ یک نشان اؤ علامتّی چه
رؤژنگری اؤ زانؤگری په حساب کیت که إ یکّءِ چه ما آپت ؤ نادراهیءِ علامتّ إنت.
می دستبندی چه وانوگر او زانتکاران :
إ مۓ اؤ شمۓ ذمّه واری إنت تاں په وتهی ماتهی لبز ؤ زبانۓ دارگءَ جهد اؤ کؤشست بکن إین اؤ اوّل ماں جندۓ لؤگ ؤ دوار آیرءَ پکار بگرإین گّڈا چه وتهی نزدیک إین سیاد ؤ وارثان بلوٹ إین که هنچؤ بکن إنت.
په هم إ بابتءَ چنت سادگ إین اؤ آسان إین رد ؤ رهبند شمۓ نیمگءَ پیش کنگ بیت اؤ چه شما آزیزإین وانوگران دست بندی بیت تاں که آیانءََ پکار ببندإیت ؤ دگرانءَ هم رهشونی بکن إیت:
یکّ : بلوچی رادونۓ برنامگءَ دلگوش کن أَگ که هر سر شپی 8 شنگ ؤ تالان بیت.
دو : بلوچی نبشتانک اؤ لبزانکانی وانگ ؤ آیانی کدیمی گپ اؤ گالۓ یاد گرگ.
سۓ: گون بلوچی زبانءَ حّط ؤ نامگۓ نبیسگ اؤ شنگ ؤ تالان کنگ په وتهی دؤست ؤ سنگتان هؤرگؤن موبایل ، ایمیل اؤ یا وبلاگ .
چار: بلوچی بتل ؤ متلانۓ یاد گرگ اؤ پکار بندگ .
پنچ: پیرإین مهلوکانی کّر ؤ گورءَ نندگ اؤ آیانی گپانۓ دلگوش دیگ هنچو که پیرؤک ؤ واجه اؤ بّلؤک ؤ بی بی .
( شمۓ منّت وار : مریدان سلطان بابا حاجی )
Post a Comment